رفتن به محتوای اصلی

شما اینجا هستید

بحران آب، چالش ها و راهکارها

علی اصغر سعادتی
7 آذر, 1397 - 14:01 -- عابدی

بحران آب، چالش ها و راهکارها

"خشکسالی به عنوان بی سروصدا ترین بلایای طبیعی در مقابل سیلاب به عنوان یکی از پر صدا ترین بلایای قرار گرفته است . این درحالی است که خطر و خسارت های ناشی از خشکسالی به مراتب بیشتر از سایر بلایای طبیعی مانند : سیل ، طوفان ، آتش فشان و حتی زلزله است . ولی به دلیلی که مشاهده‌ی تاثیر تخربی خشکسالی نیاز به زمان به نسبت طولانی دارد ، مطالعه و تحقیق و نحوه ی برخورد با آن کمتر مورد توجه قرار گرفته است . "

" اگر فکر می‌کنید جنگ نفت بد است، صبر کنید تا جنگ آب از راه برسد"

درسالهای اخیر با کاهش محسوس بارندگی های کشور و ایجاد تنش های اجتماعی و سیاسی و احتمالا ً امنیتی در آینده ، پرداختن به موضوع بحران آب ، پیامدهای اجتماعی و سیاسی و امنیتی آن را بمنظور شناسایی علل ایجاد بحران آن و نحوه مدیریت شرایط ایجاد شده را ضروری نموده و گاها دو چندان نموده است . "بحران آب را که یکی از ۱۰۰ مساله جامعه ایران به‌شمار می‌رود"

خشکسالی ها و تغییراقلیم که در طی سال آب 97-96  به وضوح در حجم بارندگی های  مشهود بود و بررسیهای 10 سال اخیر در کشور بیانگر این موضوع است که حدود 11 درصد از حجم نزولات آسمانی نسبت به متوسط بلندمدت کاهش یافته و به نسبت حدوداً 44 درصد از حجم آب های سطحی کاهش و به تبع آن حجم آب مخازن سدها در کشور نیز نصف شده است.

چالش‌های مهم بخش آب شامل «تغییر اقلیم»، «کاهش آب تجدیدپذیر»، «نابودی و تخریب زیست‌بوم‌های آبی»، «بهره‌وری پایین آب در بخش‌های مختلف» و «منازعات آبی محلی و منطقه‌ای» است. ادامه سیاست‌ها و روندهای پیشین در بخش آب، آینده این بخش را با چالش‌ها و بحران‌های بیشتری مواجه خواهد ساخت و ابعاد مختلفی از بحران آشکار خواهد شد؛ در نتیجه تغییر رویکرد اساسی در سیاست‌ها و استراتژی‌های این بخش لازم است.

لذا براساس نظرات بدبینامه میزان روان آب در کشور کاهش خواهد یافت و از سوی دیگر تعداد زیادی از تالاب ها، و دریاچه های مرکزی کشور دراثر این تقییر اقلیم خشک شده یا درحال خشک شدن می باشند که  موجب افزایش کانون های  ریزگردها و گردو غبار در کشور گردیده است. به چالش های زیست محیطی باید منازعات و مناقشات منطقه بر روی آب مانند آن چیزی که در اصفهان اتفاق افتاد که دارای ابعاد محلی و منطقه ای می باشد را نیز باید افزود که در مواردی به مساله ای امنیتی نیز تبدیل شده است.

   با توجه به اینکه استان قزوین نیز به عنوان یکی از کانون ها و دشت های بحرانی کشور می باشد. کاهش بارش ، افزایش دما ، حفر چاه های غیر مجاز متعدد، برداشت بی رویه از سفره های زیر زمینی و ایجاد سد کینه ورس در استان زنجان و به تبع خشک شدن ابهر؛ کم کم موجب گردیده پیامدهای منفی بحران آب در استان قزوین با کاهش سطح آب های زیرزمینی، ایجاد کانون های بیابانی و ...، نماینگر شود لذا متصور است درصورت عدم برنامه ریزی و آینده نگری دراین خصوص چالش های اجتماعی، سیاسی و امنیتی در استان قزوین افزایش یابد.

لذا احاطه بر موضوع و استفاده بهینه از آب مستلزم شناخت و مدیریت صحیح و برنامه ریزی شده می باشد که به طور شایسته تداوم حیات دشت قزوین را در تمام سطوح تضمین نماید.